hệ thống tên họ hoàn chỉnh của người La Mã

[Khách v]

Theo sử liệu, hệ thống tên họ hoàn chỉnh đầu tiên tại Châu Âu có lẽ xuất hiện từ khi La Mã ra đời. Trước đó, tên của dân La Mã chỉ có một thành phần, thí dụ như Romulus, Remus, Manius. Đến khi người La Mã bắt đầu chia thành bộ lạc, thị tộc, gia tộc thì hệ thống tên người dần dần có 3 thành phần mà tiếng Latin gọi là Praenomen - Nomen - Cognomen.

Theo tác phẩm Latin Dictionary and Grammar Aid của viện đại học Notre Dame ở Hoa Kỳ thì Praenomen là tên chính; Nomen là tên họ; Cognomen cũng là tên họ nhưng được đặt theo đặc tính để thêm sự phân biệt. Ví dụ tên Gaius Valerius Catullus thì Gaius là Praenomen; Valerius: Nomen; Catullus: Cognomen. Ban đầu, chỉ tên những người thuộc gia đình quý tộc mới có hai thành phần : Praenomen và Nomen. Còn tên của giới hạ lưu chỉ có một thành phần là Praenomen.


Gia phả các hoàng đế La Mã

Theo tác giả Varro (116-27 tr.C.N.), số tên chính của người La Mã rất giới hạn, gồm có 32 tên nhưng chỉ 18 tên sau đây là thông dụng: Appius, Aulus, Decimus, Gaius, Gnaeus, Kaeso, Lucius, Mamercus, Marcus, Marius, Numerius, Publius, Quintus, Servius, Sextus, Spurius, Tiberius, Titus. Mỗi gia đình quý tộc chỉ được chọn một vài tên trên đây. Ví dụ gia tộc Claudii chỉ được chọn tên chính Appius; còn gia đình Cornelli được chọn các tên như Gnaeus, Lucius, Pubius, và Servius. Vì sự giới hạn, nên nhiều người có tên chính giống nhau, thành ra tên Praenomen mất ý nghĩa và người ta thường viết tắt tên này.
Tiếp theo Praenomen là Nomen. Từ Nomen trong hệ thống tên người La Mã được Bách Khoa Từ Ðiển Britannica định nghĩa là tên gia tộc phụ hệ, tức tên họ đằng bố (họ nội). Như vậy, ban đầu Nomen là tên họ. Giống như tên chính, Nomen cũng chỉ có một số tên như Antonius, Aurelius, Claudius, Cornelius, Fabius, Tullius. Tên Nomen dành riêng cho các gia đình quý tộc nên dù số tên họ Nomen có giới hạn, cũng đáp ứng đủ nhu cầu. Ðến khi xã hội La Mã có nhiều gia đình quý tộc hơn, thì người ta sáng chế thêm thành phần thứ ba, gọi là Cognomen.

Cognomen cũng là tên họ như Nomen, nhưng là các từ chỉ đặc tính, giống với đặc tính tên họ mà ta thấy ngày nay tại các nước trên thế giới, như tên họ xuất phát từ tên nghề nghiệp, từ nét đặc thù trên cơ thể, từ địa danh. Ví dụ tên họ Cicero có nghĩa là hạt đậu, Pictor: họa sĩ, Tacitus: yên lặng. Vậy trải qua thời gian, cuối cùng tên người La Mã gồm ba thành phần: Praenomen + Nomen + Cognomen, tức Tên Chính + Tên Gia Tộc + Tên Họ. Ví dụ tên của văn hào Cicero là Marcus Tullius Cicero (106-43 TCN), và tên của danh tướng Caesar là Gaius Julius Caesar (100-44 TCN).
Trích từ lichsuvn.info

[THINHRAZOR21428]

Cô bé Trung Hoa đây là BOX LSVN cô bé spam gì vào đây vậy